خرانق، زادگاه خورشید

کم کم نزدیک می شویم به روستایی که اینهمه شوق دیدنش را داشتیم. خرانق ، زادگاه خورشید

پای می گذاریم به کوچه پس کوچه های کاهگلی اش ، اما نه از خوش آمد گویی خبری است نه از بچه هایی که به این طرف و آن طرف بدوند و شوق دیدن غربیه ها در چشمانشان برق بزند. اینجا روزگاری جزو پرابهت ترین روستاهای ایران کهن بوده اما امروز خالی از سکنه و امید است .

کوچه ها و خانه ها را به شوق هر چه زودتر دیدن روستا و شگفتی هایش طی می کنیم . همچننان که آفتاب بی قرارمان می کند ،نسیم خنک کویری صورتمان را نوازش می کند.  اپنجا دیواره ها ،کوچه ها و پنجره ها حرفای زیادی برای گفتن دارند ، هر چه به اطراف می نگریم عطشمان برای دیدن بیشتر می شود . خرانق در 80 کیلومتری شهر یزد و در مسیر اردکان به طبس قرار گرفته ، سرزمینی آباد میان دشت کویر که در گذشته های دور بسیار مورد تهاجم و دست درازی بیگانگان بوده است ، وجود دژ و قلعه روستا نیز دال بر همین موضوع دارد که اهالی در صورت نیاز به آن پناه ببرند.

قلعه خرانق یادگار دوران ساسانی ست که خاطرات و اتفاقات زیادی را در دلش نگه داشته اما امروز غرق در سکوتیست که اینگونه به دست فراموشی سپرده شده.

این قلعه ساخته شده بوسیله خشت و گل است و از معدود قلعه هایی در جهان است که در ایام کهن دارای دو، سه وحتی چهار طبقه می باشد. دور تا دور روستا دارای کانال آب و یا به نوعی خندق است که به احتمال زیاد نقش امنیتی برای روستا داشته است.

قلعه بالای تپه ای واقع شده که اگر از پنجره های کاهگلی اش به دوردست نگاه کنیم کل منطقه قابل رویت است و چه بسا که نگهبانان و مردمان آن دوران فانوس به دست غروب را از همین درگاهها نظاره گر بودند.

بعد از قلعه ، منارجنبان نظرمان را  ه خودش جلب می کند. هرچه از پله های منار بالاتر می رویم بیشتر غرق می شویم در هنر و خلاقیت سازندگان آن. منارجنبان خرانق بسی قدیمی تر از منارجنبان اصفهان است ، اما از بد حادثه مهجور مانده و سنجاق شده است به خاطرات دور و درازی که کسی به سراغش نمی رود.

حیاط خانه ها و کوچه های روستا آذیین بندی شده اند به درختان انار که مانند یاقوتی سرخ می درخشند در دل شن های طلایی کویر و با این حال که کسی آنجا زندگی نمی کند اما خرانق همچنان زنده است .

نزدیک قلعه ، کاروانسرای قدیمی خرانق را دیدار می کنیم که یادگار دوران قاجار است و با بازسازیهایی که انجام گرفته امروز از آن برای شب مانی و رصد آسمان شب کویر استفاده می کنند. شب هایی که هیچ قیمتی را نمی توان برایش متصور شد.